Case: EurekaRail
Lobby + communicatie voor grensoverschrijdend treinen
De Provincie Limburg huurde Manon in om de communicatie voor het het EurekaRail-project op te zetten en deze te begeleiden. “Ruim drie jaar lang maakte ik deel uit van het projectteam en was verantwoordelijk voor onder andere de website, nieuwsbrieven, events en presentaties. Essentieel voor een onderzoeksproject en de lobby daarvoor.’
Nog voordat het onderzoeksproject voor grensoverschrijdend treinverkeer überhaupt een naam had, schoof Manon als communicatiemanager aan bij EurekaRail. “Bij de start in het voorjaar van 2016 was 3EU-states2cross nog de werktitel”, zo blikt ze terug. “Daar kun je in de publiciteit natuurlijk weinig mee. Een klinkende, aansprekende naam is een absolute voorwaarde als je een project als dit bij het grote publiek maar ook bij bestuurders en politici op het netvlies wilt krijgen. Dat was dus de eerste prioriteit.”
Gas geven
Een prioriteit met tijdsdruk omdat de provincies Limburg en Brabant en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat als kartrekker het project wilden presenteren tijdens de Europese TEN_T days en Spoortop in de zomer in Rotterdam. “Hét evenement met honderden beslissers en bestuurders op het gebied van sporen en treinen. Ideaal om de grensoverschrijdende ambities van Limburg en Brabant kenbaar te maken. Die kans krijg je maar één keer per jaar, dus moesten we even gas geven. We hadden effectief maar zes weken de tijd.”
Uitpakken
Het projectteam onder leiding van Mike Lücker besloot breed uit te pakken in Rotterdam. “Met het creatieve communicatiebureau Launderette werd een naam en aanpak bedacht. Vervolgens zijn we aan de slag gegaan met brochuremateriaal, een audiovisuele presentatie en een aansprekende stand met daarop een maquette waarin een rijdende trein Duitsland, België en Nederland met elkaar verbindt. Dat werkte als een magneet. Iedereen kwam kijken, ook Sharon Dijksma, destijds verantwoordelijk staatssecretaris voor openbaar vervoer. Een perfecte plek voor het fotomoment met de gedeputeerden van Brabant en Limburg. Kijk, dan sta je meteen op de kaart.”
Lobby
Om weinig aan het toeval over te laten was alles zorgvuldig voorbereid. De staatssecretaris was uitgenodigd, net als tientallen andere beslissers. “Een groot evenement is dé kans om jezelf neer te zetten. Deelname aan de Spoortop was de eerste stap in het bekendmaken van het onderzoeksproject en de ambities daarin. Dezelfde middag hebben we officieel de naam EurekaRail gepresenteerd en iedereen voor een Bourgondische borrel uitgenodigd in een paviljoen aan de R’damse Maas. Ook dat werkt: mensen laten kennismaken, netwerken, in een informele sfeer. En we hebben meteen helder gemaakt dat het hier om een Zuid-Nederlands project ging.”
Verantwoorde investering
Met een investering van minder dan een halve ton haalden Manon en het team op deze top voor 28 miljoen euro aan toezeggingen binnen voor de grensoverschrijdende treintrajecten die in EurekaRail benoemd zijn. “Een verantwoorde investering lijkt mij, een bliksemstart. We zijn inmiddels een paar jaar verder en inmiddels is de verbinding Maastricht-Heerlen-Aken in bedrijf, wordt het spoor tussen Landgraaf en Herzogenrath verdubbeld en is de beslissing gevallen voor een intercityverbinding tussen Eindhoven en Düsseldorf. De zaadjes hiervoor zijn die bewuste middag geplant in Rotterdam.”
Internationaal
Na deze bliksemstart vroeg de Provincie Limburg Manon de communicatie rondom EurekaRail te verzorgen. “Een fantastische uitdaging. Ik had natuurlijk ervaring met de Noord/Zuidlijn in Amsterdam en nog enkele grote infraprojecten, maar dit was iets van een geheel andere orde. Dat waren projecten in de uitvoeringsfase. Dit project bevond zich nog in de onderzoeks- en planologische fase. Bij EurekaRail heb ik ervaren hoe intensief het is om een communicatieplan neer te zetten in een grensoverschrijdende setting met tientallen stakeholders. Verschillende culturen en bestuursvormen ontmoeten elkaar en dat ook nog eens in drie verschillende talen. Je weet dat het cruciaal is om iedereen mee te nemen, aan te spreken en te betrekken. Gelukkig kreeg ik van de opdrachtgever en de projectleiders het commitment en de vrijheid. Natuurlijk zijn er ook discussies geweest, maar het vertrouwen was er. Ik kreeg de kans een pad te kiezen en dat pakte bijzonder goed uit.”
Storytelling
“We vonden het belangrijk de verhalen te vertellen van waaruit het belang van grensoverschrijdend treinen spreekt. Daarom lieten we tientallen mensen interviewen door professionele tekstschrijvers, mét professionele foto’s voor onze drietalige website en maandelijkse nieuwsbrief. Bestuurders, forensen, studenten, burgers vanuit alle drie landen in Euregio; ze kwamen allemaal aan het woord. Storytelling helpt. Dat zegt meer dan een dik en doorwrocht rapport over de noodzaak van grensoverschrijdend treinen. Dat laatste moet ook, op ambtelijk niveau, maar draagvlak krijg je door veel mensen te betrekken en te informeren. Daarnaast hebben we bewust evenementen uitgezocht waar we het project presenteerden.”
Goodwill
Publicaties zijn belangrijk, netwerken ook. “Het is goed als je elkaar regelmatig tegenkomt, ook buiten vergaderingen om. Zo belde wethouder Kamphuis van Sittard-Geleen een keer met de vraag of we snel een presentatie konden geven voor drie Kamerleden die Zuid-Limburg bezochten. Projectleider Lennard van Damme is er heen gegaan en heeft ter plekke goodwill gekweekt voor EurekaRail. Zo werkt het. Netwerken, lobbyen, zichtbaar zijn. Met de juiste timing, ook dat. Heldere en professionele communicatie is daarin onmisbaar.